Fil Hastalığı (LENFÖDEM), erken tanı gerektiriyor !..

Lenfödem hastalığının tedavisinde en ideal yöntem hastalık oluşmadan engellemektir. Bu amaçla başta kanser cerrahileri olmak üzere ameliyat öncesinde hastalar lenfödem komplikasyonu hakkında bilgilendirilmeli, erken tanı ve farkındalık eğitimi ile yönlendirilmelidir. Hastaların gözle görülebilen şişlikleri gelişmeden önce, kol ya da bacaklardaki ağırlık hissi başladığında hekime başvurmaları uygundur. Bu açıdan hastalar tanı ve tedavi için Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon bölümlerine başvurmalı!

Fil hastalığı (lenfödem) nedir?

Lenfödem, lenf sıvısının dolaşımındaki yetersizlik yüzünden dokular arasında proteinden zengin sıvı birikimine bağlı olarak şişlik ve ilerleyen dönemlerde etkilenen dokularda kronik yangı ve dokularda sertleşme ile cilt üzerinde değişikliklerin görüldüğü bir durumdur. Genellikle kollarda veya bacaklarda şişme ile karakterizedir ancak yüz, boyun, karın ve genital organlarda da lenfödem gelişebilir.

Lenfödemin nedenleri nelerdir? Hangi durumlarda gelişebilir?

• 

• 

Anadolu Lenfödem Derneği Başkanı Prof. Dr. Pınar Borman ve 2. Başkanı Prof. Dr. Figen Ayhan’ın verdiği bilgiye göre, son yıllarda kanser tanı ve tedavilerindeki gelişmelere paralel olarak kanserli hastaların sağ kalım oranları ve yaşam süreleri uzamış bulunuyor. Buna bağlı olarak görülebilecek komplikasyonların oranı da artıyor. Lenfödem gelişmiş ülkelerde en sık kanser cerrahilerine ve/veya radyoterapilere bağlı olarak görülmektedir. Bunun yanında doğumsal olarak veya yaralanma, enfeksiyonlar, ilerlemiş varislere veya ilerlemiş selülitlere ya da aşırı şişmanlığa bağlı gelişebilir.

• 

• 

Ülkemizde lenfödemin nedenleri arasında en fazla kanser cerrahileri dikkat çekmektedir. Özelikle meme kanser cerrahileri sonrasında kolda ve gövde yarısında görülebilmektedir. Sadece meme kanseri değil, karın içi organ veya yumurtalık ya da rahim ve rahim ağzı kanserlerine bağlı ameliyatlardan sonra da bacaklarda ve/veya gelişebilmektedir. Lenfödem cerrahi sonrası erken dönemde veya tedaviden yıllar sonra görülebilmektedir.

Lenfödem nasıl tedavi edilir? Hastalar nereye başvurmalıdır?

• 

• 

Lenfödemin erken tanı ve tedavisi çok önemlidir. Lenfödem ilerledikçe tedavide başarı oranı da düşmektedir ve komplikasyonlar hayatı tehdit edici boyutlara ulaşabilmektedir. Lenfödem tedavisi bu konuda eğitimli Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanları, fizyoterapistler gerektiğinde psikolog ve lenfödem cerrahlarını kapsayan multidisipliner bir yaklaşımla tedavi edilmelidir. Lenfödem tedavisinde; cilt bakımı, eğitim, özel drenaj masajı ve özel bandajlarla çok tabakalı bandajlama ile özel egzersizlerden oluşan kombine boşaltıcı tedavi altın standarttır. Bu konuda özel eğitim alan lenfödem uzmanları tarafından uygulanabilen kombine boşaltıcı tedavideki amaç, biriken sıvıyı, şişliği, cilt değişikliklerini azaltmak, mobilite ve eklem hareket açıklığını korumak, enfeksiyonları önlemek, kozmetik görünümü iyileştirerek yaşam kalitesini arttırmaktır. Bunun dışında cerrahi tedaviler, uygun seçilmiş hastalarda diğer tedavilerle birlikte pnömotik kompresyon pompaları ve kinezyo-bantlama yöntemleri tedavide uygulanabilir.

Anadolu Lenfödem Derneği
Lenfödem konusunda sağlık profesyonelleri ve hastalar olarak güç birliği yapmak, maddi manevi dayanışma ile farkındalık ve eğitim ortamı sağlamak, lenfödem konusunda tanı ve tedavi imkanlarını geliştirerek bilimsel arenada ve hasta hizmetlerinde standardizasyon ve farklılık yaratmak amacıyla 2014 yılında Anadolu Lenfödem Derneği kurulmuştur. Farklı branşlardan fiziksel tıp ve rehabilitasyon hekimleri, onkolog, genel cerrah, kalp damar cerrahı, radyasyon onkologu, nükleer tıp uzmanı, kadın doğum uzmanı hekimler, fizyoterapistler, hemşire, tekniker, psikolog ve hastalar tarafından kurulan, halkın yararına tamamen amatör ruhla çalışan, lenfödem farkındalığını arttırmayı, bu konuda multidisipliner ve interdisipliner bilimsel çalışmalar yapmayı, hastaların tanı ve tedavisine rehberlik edip, hasta umut ve beklentilerini karşılamayı amaçlayan bu dernek, lenfödeme ilgi duyan tüm sağlık profesyonellerinin ve lenfödem hastaları ile hasta yakınlarının hizmetine açılmıştır (www.lenfodemdernegi.org.tr).